توکن سوزی (Token Burn) یا سوزاندن کوین یک اصطلاح مهم در بازار ارز دیجیتال است.Coin Burn یا توکن سوزی در عمل به انتقال تعداد مشخصی کوین یا توکن توسط توسعه‌ دهندگان شبکه بلاک‌چین یا ماینر‌ها به یک حساب غیرقابل استفاده (بدون کلید شخصی) و در نتیجه خارج شدن آن از چرخه عرضه و تقاضا گفته می‌شود.توکن سوزی یا سوزاندن ارز دیجیتال در واقع به فرآیند از بین بردن دائمی توکن‌های در گردش درون یک شبکه ارز دیجیتال گفته می‌شود.عبارت «سوزاندن توکن» متفاوت از آن چیزی است که ممکن است در واقع است به نظر برسد. در سوزاندن توکن نیازی به از بین بردن واقعی دارایی‌های دیجیتال نیست.

تاریخچه توکن سوزی

توکن سوزی در حدود سال 2017 رایج شد.صرافی ارز دیجیتال بایننس در سال 2017 شروع به برگزاری رویداد توکن سوزیِ سه ماهه‌ی بایننس کوین کرد. صرافی متعهد شد که این کار را تا زمانی که 50 درصد از کل عرضه بایننس کوین از گردش خارج شود انجام دهد.اخباری در مورد سوزاندن میلیون ها، میلیاردها یا حتی تریلیون ها توکن، توسط تیم توسعه دهنده آن وجود دارد.

توکن سوزی در اصل به معنای مکانیزم حذف کوین در یک شبکه بلاک چین است. در طول این روند، کوین ها به یک آدرس خورنده (Eater Address) ارسال می‌شوند. این یک آدرس بدون کلید خصوصی است. تمام توکن‌هایی که در این آدرس قرار گرفته‌اند، برای همیشه از بین می‌روند. در نتیجه این توکن ها دیگر در گردش نخواهند بود. ثبت تمام تراکنش‌ها هم باعث می‌شود این حذف سکه برای عموم قابل ردیابی باشد.

آموزش سالیدیتی برنامه نویسی قرارداد هوشمند Smart contracts

نحوه عملکرد توکن سوزی

به طور ساده، رویداد سوزاندن یک توکن یا کوین به ترتیب زیر اتفاق می‌افتد:

• نگهدارنده کوین تابع Burn را صدا می‌زند و عنوان می‌کند که می‌خواهد تعداد مشخصی کوین را بسوزاند.
• سپس قرارداد تأیید می‌کند که فرد این تعداد کوین در کیف پول خود داشته و تعداد عنوان شده معتبر است.
• اگر فرد کوین کافی نداشته باشد یا اگر عدد ذکر شده نامعتبر باشد (مثلاً 0 یا -5)، تابع Burn اجرا نمی‌شود.
• اگر تعداد کوین‌ها کافی باشد، کوین‌ها از آن کیف پول کسر می‌شوند. سپس عرضه کلی آن کوین به روزرسانی می‌شود و کوین‌ها سوزانده می‌شوند.

انواع روش‌های سوزاندن توکن

روش های مختلف توکن سوزی یا Token Burning که در بلاک چین صورت می پذیرد، با لایه پروتکل اصلی یکپارچه می گردند و برای همین به قسمتی از DNA آن ارز رمزنگاری تبدیل می گردند. این روش ها عبارتند از:

1- الگوریتم‎‌های اثبات سوزاندن (PoB)

پروژه‌های ارزهای دیجیتال برای دستیابی به اجماع و توافق از الگوریتم اثبات سوزاندن استفاده می‌کنند. در اثبات سوزاندن ماینرها به نحوه دیگری عمل می‌کنند و باید در نابود کردن قسمتی از کوین یا توکن‌هایی که در اختیار آنها قرار دارد به اثبات برسانند.این الگوریتم به پیچیدگی الگوریتم اثبات کار یا PoW نمی باشد. حتی نیازی به تعداد زیاد دستگاه های پردازشی و سخت افزار‌های کامپیوتری قدرتمند برای آنکه هشینگ را انجام دهند، نمی باشد. در این الگوریتم اجماع، تنها سوزاندن توکن انجام می گیرد. بنابراین چون نیازی به تامین دستگاه ‌های ماینر گران قیمت وجود ندارد، کاربران بیشتری می توانند به عنوان ماینر شرکت کنند. در نتیجه از مصرف برق خیلی زیاد که ماینرهای بلاک چین ‌های بر مبنای PoW نیاز دارند، جلوگیری می شود.

با توجه به اینکه این روش سختی‌هایی را با خود به همراه دارد توسعه‌دهندگان ترجیح می‌دهند از اثبات سوزاندن به‌عنوان الگوریتم اثبات کار (Proof Of Work) استفاده کنند. یکی از مزایای الگوریتم اثبات سوزاندن نسبت به اثبات کار این است که به ماینرهای زیاد و سخت‌افزارهای فراوان برای تأیید و بررسی تراکنش‌ها نیازی نیست و الگوریتم اجماع، فقط به سوزاندن کوین نیازمند است.

2- شرایط کلی اقتصادی

این نوع مکانیزم سوختن یک چارچوب یا برنامه‌ای اقتصادی برای پروژه است. این روش به طور مستقیم در کدها لحاظ نشده و می‌تواند یکبار رخ دهد یا به طور مرتب اجرا شود. از بین بردن توکن های فروخته نشده در عرضه اولیه سکه (ICO) مثالی خوب برای این روش است. برخی از پروژه‌ها به ارقام انتشار برنامه‌ریزی شده دست نمی‌یابند و در نتیجه از بین بردن کوین های مازاد می‌تواند برای حفظ ارزش کوین آنها مفید باشد. تیم توسعه، کوین ها را برای آینده حفظ نمی‌کند و با توکن سوزی تلاش می‌کند تا برای سرمایه‌گذاران ارزش افزوده کوتاه مدت ایجاد کند. پروژه‌های بلاک چین که این رویکرد را دنبال می‌کند، تصویر مثبتی از خودشان نزد سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کنند.

زمانی از این روش برای سوزاندن توکن استفاده می‌شود که توسعه دهندگان میزان فروشی را تعیین می‌کنند؛ اما میزان توکن‌های در نظر گرفته شده به فروش نمی‌رسد. در این شرایط سوزاندن توکن‌های باقی مانده به آن‌ها کمک می‌کند تا ارزش دارایی اختصاصی سیستم یا پلتفرم خود را حفظ کنند.بازگشت سود به سرمایه‌گذاران یکی دیگر از اهداف اثبات شده‌ی سوزاندن توکن (Coin Burn) است. در این حالت، کمپانی توسعه‌دهنده با استفاده از سودهای تراکنش‌ها، کوین ها را دوباره می‌خرد. سپس دارایی‌های خریداری شده از بین می‌روند و ارزش ارز دیجیتال افزایش می‌یابد.

پیامدهای اقتصادی سوزاندن توکن چیست؟

• سیستم توکن سوزی، از برنامه های کلاسیک اقتصادی در مورد پروژه های دارایی های دیجیتال قلمداد می شود. این سیستم به طور مستقیم در کدهای برنامه نویسی وارد نشده و امکان دارد برای یکبار اجرا گردد و یا به طور متناوب انجام شود. یکی از روش های معمول سوزاندن توکن ‌هایی است که در مراسم عرضه اولیه کوین یا ICO به فروش نرفته است.
• در برخی از شرایط، تیم های توسعه و اجرایی بعضی از پروژه ‌ها به هدفی که برنامه ‌ریزی کرده اند نمی رسند و در این زمان توکن سوزی ‌باعث می شود ارزش دارایی دیجیتال در آن پلتفرم محفوظ بماند. برای همین است که توسعه دهندگان، کوین ‌ها را به منظور افزایش ارزش افزوده آن دارایی دیجیتال و افزایش سرمایه سرمایه گذاران، از بین می‌برند. در اینصورت سرمایه گذاران با نظر مثبت به آن پروژه امیدوار شده و سرمایه بیشتری را در این پروژه وارد می کنند.
• یکی دیگر از پیامدهای توکن سوزی، بازگشت سود به سرمایه گذاران در یک پروژه بلاک چینی است. در این مرحله، تیم توسعه از سودی که از راه معاملات به دست می آورد برای خرید کوین ‌ها استفاده می‌ نماید. کوین هایی که خریداری می شود، پس از خرید سوزانده می شوند. در این صورت ارزش ارز اختصاصی آن شبکه بالا می رود.

مزایای توکن سوزی کدامند؟

یکی از مزایای توکن سوزی محفاظت از شبکه در مقابل اسپم می باشد. سوزاندن کوین در یک شبکه ارز دیجیتال، در قبال حملات DDoS و معاملات ناخواسته، حفاظت خود به خودی ایجاد می نماید. به طور معمول، معامله گران یک شبکه برای انجام معاملات خود، کارمزد معینی را می پردازند. در بلاک چین اتریوم نیز جهت اجرای هر قرارداد هوشمند به مقداری تحت عنوان GAS نیاز دارد. توکن سوزی در این شبکه نیز همان کارکرد مشابه را دارد.

جلوگیری از حملات اسپم

همه ارزهای دیجیتال در تحت‌الشعاع حوزه محاسبات هستند و همین امر آنها را در معرض تهدیدهای امنیت سایبری قرار می‌دهد. با در نظر گرفتن این نکته به سادگی می‌توان فهمید چرا توکن‌ها، به ویژه با توجه به افزایش تعداد کاربران رمز ارزها، ممکن است قربانی حملات «محروم سازی از سرویس» یا (DDOS) شوند.

ارائه سود سهام

ارائه سود سهام با افزایش ارزش ناشی از سوزاندن کوین ارتباط نزدیک دارد. با این حال، این مزیت بیشتر در توکن‌های امنیتی دیده می‌شود تا توکن‌های کاربردی.توکن امنیتی به عنوان یک دارایی طبقه بندی می‌شود و بنابراین دارندگان آن به عنوان سرمایه‌گذار در نظر گرفته می‌شوند. اما در مورد توکن‌های کاربردی اینگونه نیست.

در بعضی شبکه ‌ها به جای آنکه کارمزدی به ماینرها پرداخت گردد، یک روتین اتوماتیک برای سوزاندن ارزهای رمزنگاری شبکه پیاده ‌سازی می گردد. در نتیجه، درصد کمی از معاملات به طور اتوماتیک از بین خواهند رفت. بهترین مثال در این مورد Ripple است که از این مدل در شبکه ‌اش استفاده کرده است. کمترین کارمزد معاملات داخلی در شبکه Ripple وجود دارد که برابر با 0.00001 دلار است و عددی است که بسیار نزدیک به صفر می باشد. علت صفر نبودن کارمزد، مقابله پیشگیرانه از حملات سایبری از نوع DDoS می با‌شد.

تابع Burn فعلی بایننس

از ابتدای شروع کار زنجیره بایننس (Binance Chain)، توکن‌های BNB ERC-20 به تدریج با BNB های محلی (BNB BEP-2) جایگزین شدند. این بدین معنی است که الآن رویداد سوزاندن سکه‌های BNB در زنجیره بایننس و نه در شبکه اتریوم اتفاق می‌افتد.

لازم به ذکر است که همه سوزاندن کوین یا سکه BNB ERC-20 برای اطمینان از یکسان بودن عرضه کل، در زنجیره بایننس تکرار شده است. به زبان دیگر، کل 11,654,397 توکن BNB ERC-20 که در شبکه اتریوم سوزانده شده است، در زنجیره بایننس نیز بلافاصله بعد از شروع شبکه اصلی (The Mainnet) سوزانده شده است. می‌توان این مبادلات سوزاندن را در جستجوگر زنجیره بایننس چک کرد. همچنین، عرضه کلی BNB به طور عام برای هر کس قابل مشاهده است.

مکانیزم فعلی سوزاندن سکه دیگر به یک قرارداد هوشمند (قرارداد مبادله سوزاندن در شبکه اتریوم) وابسته نیست، بلکه از یک دستور خاص اجرا شده در زنجیره بایننس استفاده می‌کند.تا آپریل 2021، 15 رویداد سوزاندن سکه برای BNB توسط بایننس اتفاق افتاده است که 200 میلیون BNB در چرخش را به 169,432,937 BNB رسانده است. جزئیات بیشتر در تصویر زیر قابل مشاهده است: